2019-12-19

Polowanie w wigilię Bożego Narodzenia

Wigilia Bożego Narodzenia to szczególny dzień dla myśliwych. Organizowane w tym dniu polowania to bardzo ważna tradycja myśliwska. Sprawdź, jakie są korzenie tej tradycji, a także jak dzisiaj jest ona obchodzona.

Tradycja wigilijnego polowania

Boże Narodzenie oraz Wielkanoc to dwa święta, w które myśliwi nie polują. Jednak dzień poprzedzający Boże Narodzenie, to jeden z najważniejszych dni w roku w myśliwskim kalendarzu. Tradycja polowania wigilijnego sięga bardzo dalekich lat. Zgodnie z kalendarzem przesilenie zimowe wypada w nocy z 21 na 22 grudnia. Od tego momentu dni stacją się coraz dłuższe. Pogańskie ludy od dawien dawna, traktowały ten dzień bardzo uroczyście, składając swoim bogom ofiary.

Tradycja polowań w tym okresie przetrwała do dzisiaj. W późniejszych czasach data 24 grudnia oznaczała moment rozpoczęcia sezonu na grubą zwierzynę. Koniec grudnia sprzyjał ku temu ze względu na optymalne warunki pogodowe. W śniegu tropienie zwierzyny jest łatwiejsze (tzw. biała stopa), a zamarzające bagna ułatwiały dojście do wielu kryjówek zwierzyny. Ponadto zwierzyna miała jeszcze wiele tłuszczu i nie była wymęczona długą zimą. Obecnie polowania wigilijne to bardzo podniosłe wydarzenia i chociaż ich korzenie nie mają nic wspólnego z tradycją chrześcijańską, to obecnie oba wydarzenia nawzajem się przeplatają. Przez długie lata w bożonarodzeniowych szopkach można było spotkać turonia, który potwierdzał rodowód polowania wigilijnego.

Niemal każde koło łowieckie w Polsce organizuje wigilijne polowanie. Jest to jedno z najstarszych tradycyjnych polowań w polskim łowiectwie. Co prawda coraz częściej zdarzają się w ostatnich latach przypadki przenoszenia wigilijnego polowania na inny dzień. Każdy myśliwy potwierdzi jednak, że atmosfera i klimat towarzyszący spotkaniu 24 grudnia jest niepowtarzalny i charakterystyczny tylko dla tego jednego dnia w roku.

Jak wygląda wigilijne polowanie?

Polowanie wigilijne rozpoczyna się wczesnym rankiem. Zasadniczo jest to jedno z krótszych polowań w ciągu roku, ponieważ tego dnia jest jeszcze przecież wiele innych obowiązków do wykonania. Polowanie trwa najczęściej tak długo, aż zostanie upolowanych tyle sztuk zwierzyny, ile strzelb uczestniczy w polowaniu. Najczęściej kończy się  ono jeszcze przed południem. Charakterystycznym dla tego dnia przesądem jest zezwolenie na puszczanie zwierzyny wolno. Dobry zwyczaj nakazuje, aby zwierzynie napotkanej w miotach darować życie, a to nie przyniesie pecha w kolejnym roku.

Podczas polowania wigilijnego najczęściej poluje się na drobną zwierzynę. Tak jak przy każdym polowaniu, tak i tutaj, ustrzelonej zwierzynie wkłada się ułamaną gałązkę, czyli złom do pyska, a także nakłada się gałązkę na ranie zwierzęcia. Po zakończeniu polowania zwierzęta układa się na prawym boku, według ich hierarchii. Myśliwi oddają także hołd zwierzynie chwilą milczenia lub salwami – po jednym strzale na cześć każdego z upolowanych zwierząt.

Bardzo ważnym zwyczajem jest połamanie się opłatkiem. Jednak w tym przypadku opłatkiem łamią się nie tylko myśliwi. Z opłatkiem myśliwi udają się także do paśników. Wszyscy uczestnicy polowania obowiązkowo przynoszą także karmę dla zwierzyny i pozostawiają je zwierzynie. Przy okazji z paśnika należy zabrać ze sobą kilka źdźbeł sianka i włożyć je pod wigilijny stół. To przyniesie szczęście i obfitość w kolejnym roku.

Po zakończeniu polowania myśliwi spotykają się przy wspólnym posiłku. Zgodnie z tradycją wigilijną, tego dnia wszyscy powstrzymują się od jedzenia pokarmów mięsnych. Nie ma więc ogniska z kiełbaskami ani popularnego bigosu. Najczęściej spożywa się w ten dzień barszcz lub rybę.  Przy wspólnym posiłku podsumowuje się cały mijający rok. Myśliwi wspominają najmilsze wydarzenia, a także zacieśniają więzi.

Z wigilijnym polowaniem łączy się także przesąd „jaka wigilia, taki cały rok”. A to oznacza, że jeżeli podczas wigilijnego polowania myśliwemu udało się upolować zwierzynę, to w kolejnym roku także będzie mu dopisywało szczęście. Świąteczna atmosfera i przyjazne nastawienie towarzyszą myśliwym w tym dniu w szczególny sposób. Dlatego też dla wielu myśliwych wigilijna tradycja myśliwska to zdecydowanie więcej niż tradycyjne polowanie. A udział w nim przynosi pomyślność w całym nadchodzącym roku. Kto bowiem uczestniczy w polowaniu wigilijnym, długo jeszcze polował będzie.

Po polowaniu wigilijnym myśliwi udają się do swoich domów, aby tam przeżyć Święta Bożego Narodzenia wspólnie z rodziną. I wypatrują rychłego nadejścia kolejnej myśliwskiej tradycji – Sylwestrowego Polowania.